Voeding en Covid-19

Voeding en Covid-19

We horen deze vraag steeds vaker door het nieuws  gonzen: kampt het merendeel van de Corona patiënten met overgewicht? Is er een link tussen de mensen met overgewicht en het virus waar we nu de laatste twee maanden mee te kampen hebben?

Ik ging op onderzoek uit. Op jacht naar (wetenschappelijke) artikelen die hier meer over kunnen vertellen. Ook ben ik heel benieuwd of we bepaalde vitamines (meer) kunnen innemen, om ons te beschermen tegen dit nieuwe virus.

Overgewicht

Meer dan driekwart van de geïnfecteerde Corona patiënten komt er met lichte klachten van af of blijft zelfs symptoomloos. Hoe is het dan mogelijk dat anderen in levensgevaar komen?

Nederlandse ic-artsen zien al langer dat zwaarlijvige patiënten oververtegenwoordigd zijn op de intensive cares. De cijfers schommelen tussen de 65 tot 80 procent, tot zelfs 90 procent op de ic van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG). ,,Deze patiënten hebben een BMI van rond de 30”, zei Diederik Gommers, voorzitter van de Nederlandse ic-vereniging (omgerekend naar patiënten van 1.80 meter moet je dan denken aan 100 kilo of meer).

Veel buikvet is een belangrijke risicofactor, weet Liesbeth van Rossum, internist en hoogleraar obesitas in het Erasmus MC. ,,In dat buikvet worden continu hormonen en ontstekingstofjes aangemaakt, waar het immuunsysteem op reageert. Het immuunsysteem is hierdoor actiever dan normaal en reageert minder goed op indringers. Hierdoor kan het coronavirus zich snel vermenigvuldigen, waardoor de patiënt zieker wordt.”

Welke rol speelt vetweefsel in de buik bij het verloop van Covid-19? “Dat buikvet maakt een aantal stoffen en één van die stoffen die gemaakt wordt is leptine. Dat is een hormoon wat een aantal effecten heeft. Dat hebben we gemeten en dat blijkt ook te hoog te zijn bij die patiënten.”( Peter van der Voort, hoofd Intensive Care van het UMC Groningen).

Mensen met overgewicht hebben normaalgesproken al meer leptine in het bloed, maar Corona zorgt ervoor dat er nóg meer in je bloed zit. Een bij-effect van leptine is dat je trombose kan krijgen. “En dat is ook wat we zien bij onze patiënten op de intensive care. Dat er meer trombose is in de aderen, maar ook in de slagaderen.”

Het onderzoek loopt nog, maar vooralsnog zijn er belangrijke aanwijzingen dat leptine een belangrijke rol speelt in het ziekteverloop van Corona. Onderzoek moet dus uitwijzen of hier iets aan valt te doen.

Daarnaast kampen obesitaspatiënten vaak met hart- en vaatziekten en diabetes type 2. Daardoor zijn ze  minder goed opgewassen tegen een virus als dit.

,,Dat zagen we bij de griep, maar ook nu bij corona. Maar er is nog iets geks aan de hand: bij coronapatiënten verdwijnen ook veel witte bloedlichaampjes en dat is voor deze patiënten, die toch al een verzwakt immuunsysteem hebben, extra nadelig,”, zegt Liesbeth van Rossum, internist en hoogleraar obesitas in het Erasmus MC.

Daarnaast zijn mensen met ernstig overgewicht lastiger te beademen als ze eenmaal op de IC liggen, waardoor ze een grotere kans op complicaties hebben. Ook als ze op hun buik gedraaid worden op de IC, is de kans op overlijden groter door het grotere gewicht wat op de longen rust.

Tot slot zijn er theorieën dat het virus zich behalve aan longcellen, ook aan vetcellen zou binden. Meer vetcellen zou kunnen betekenen dat het virus meer kans krijgt. Er is meer onderzoek nodig om te ontdekken hoe dit precies zit en of dit in de praktijk ook echt zo is.

Algemeen concluderend: bij mensen met overgewicht kan het afweersysteem verstoord zijn, wat hen vatbaarder maakt voor infecties. In buikvet zitten namelijk veel ontstekingsstoffen die ervoor zorgen dat het afweersysteem constant aan staat en uit balans raakt. Dit maakt hen vatbaarder voor ziektes, waaronder Covid-19. Met betrekking tot de andere genoemde mogelijke oorzaken, moet nog nader onderzoek gedaan worden.

Vitamine C en Covid-19

Kunnen we dan naast onze eetpatronen onder de loep te nemen, ook iets extra’s doen zoals meer vitamines innemen?

Het lichaam voorzien van de noodzakelijke vitamines is van uitermate belang. Niet alleen bij een ‘normaal’ (griep)virus, maar dus ook bij  Covid-19. Vitamine C remt de mate waarin longen doorlaatbaar worden voor vocht en gaat daarmee benauwdheid tegen. Artsen en wetenschappers hebben de krachtige antivirale werking van vitamine C overtuigend aangetoond. Oók de verspreiding van dit coronavirus kan zeer waarschijnlijk worden geremd of zelfs worden gestopt. Dit zou kunnen door direct, bij de allereerste dreiging, te starten met het gebruik van hooggedoseerde grammen vitamine C (Gert Schuitemaker – Ortho).

En waar zit vitamine C dan onder andere in?

Lees deze handige tabel!

Groente (rauw) en fruit Hoeveel vitamine C per 100 gram Interessante info
Guave 228 mg De kleine pitjes zijn eetbaar.
Rode paprika 150 mg Ook andere kleuren paprika’s zijn goed. Oranje: 133 mg. Geel: 114 mg. Groen: 71 mg.
Zwarte bessen 150 mg Ook een goede antioxidant.
Spruitjes 150 mg Lekker als je ze roerbakt. En zo blijft er meer vitamine C inzitten dan wanneer je ze kookt.
Peterselie 125 mg Geen groente, maar heel rijk aan vitamine C.
Boerenkool 100 mg Let op dat de boerenkool lekker vers is.
Tuinbonen 80 mg Zelf doppen? Neem 500 tot 750 gram tuinboonpeulen om 200-250 gram gedopte bonen over te houden.
Groene kool 80 mg Wordt ook wel savooiekool genoemd.
Kiwi 79 mg Zowel groene als gele varianten.
Aardbeien 60 mg Haal het kroontje er pas ná het wassen af. Zo zuigt de aardbei minder water op. En het liefst onbespoten!

Vitamine D en Covid-19

Vitamine D heeft sterk antivirale effecten en een goede vitamine D-spiegel kan de lichaamseigen afweer tegen virussen verhogen. Vitamine D voorkomt replicatie van virussen, versterkt de barrièrefunctie (bv. van de slijmvliezen) en werkt ontstekingsremmend.

Er is nog geen specifiek onderzoek uitgevoerd naar de effecten van vitamine D-suppletie bij mensen met het coronavirus, het virus is daar te nieuw voor. Maar er zijn indirecte aanwijzingen dat voldoende vitamine D het verloop van een virale besmetting met het Covid-19 coronavirus kan verbeteren.

Begin april verscheen een wetenschappelijke publicatie in het tijdschrift Nutrients, met een overzicht van de rol van vitamine D in de verlaging van het risico op luchtweginfecties. Ook wordt uiteengezet hoe vitamine D-suppletie een nuttige maatregel kan zijn om het risico op een COVID-19-infectie te verminderen.

Voorlopig voedingsadvies

  • eet meer noten (vooral de paranoot – deze noot is bijzonder rijk aan selenium, maar bovendien aan vitamine E, magnesium, calcium, ijzer en zink)
  • pompoenpitten
  • vette vis (haring, makreel, zalm)
  • eieren
  • roomboter (i.p.v. margarine)
  • volle yoghurt (indien geen zuivelallergie)
  • (meer) water en/of thee drinken (i.p.v. frisdrank)
  • Voldoende vitamine C

 

En tot slot:

  • Ga dus genoeg naar buiten!! Laat de zon en het licht het werk doen.

Vanaf zonkracht 3 wordt er in de huid vitamine D aangemaakt (check de zonkracht van dat moment (in Bilthoven; RIVM))

 

Bij hulp, tips of adviezen, neem contact op met een voedseldeskundige/ coach.

Bronvermelding